603_32_Preeya

Fennec Fox

หมาจิ้งจอกเฟนเนก หรือ หมาจิ้งจอกทะเลทราย ( Fennec fox) เป็นหมาจิ้งจอกชนิดหนึ่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Vulpes zerda อยู่ในวงศ์สุนัข (Canidae) หมาจิ้งจอกเฟนเนกเป็นหมาจิ้งจอกขนาดเล็ก ถือได้ว่าเป็นสัตว์ในวงศ์สุนัขที่มีขนาดเล็กที่สุดในโลก เนื่องจากขนาดเมื่อโตเต็มที่แล้ว มีน้ำหนักเฉลี่ยเพียง 1.75 กิโลกรัมสำหรับตัวผู้และ 1.25 กิโลกรัมสำหรับตัวเมีย ซึ่งถือได้ว่าเล็กกว่าสุนัขบ้านเสียอีก นับได้ว่ามีขนาดน้ำหนักตัวใกล้เคียงกับชิวาวา ซึ่งเป็นสุนัขขนาดเล็ก และมีความยาวลำตัวประมาณ 24-40 เซนติเมตร มีความยาวหาง 8 นิ้ว มีขนสีน้ำตาลเหลืองตลอดทั้งตัว ดวงตาสีดำ มีจุดเด่นที่เห็นได้ชัดเจนคือ ใบหูที่ยาวมาก บางตัวอาจยาวได้ถึง 15 เซนติเมตร คล้ายกับหมาจิ้งจอกหูค้างคาว (Otocyon megalotis) ซึ่งถือได้ว่าเป็นหมาจิ้งจอกขนาดเล็กเช่นกัน แต่มีขนาดใหญ่กว่า

หมาจิ้งจอกเฟนเนกมีถิ่นกระจายพันธุ์อยู่ทางตอนเหนือของทวีปแอฟริกา โดยอาศัยอยู่ในทะเลทราย มีพฤติกรรมรวมกันเป็นฝูงขนาดเล็ก หากินในเวลากลางคืน โดยมีอาหารหลักคือแมลงชนิดต่าง ๆ ด้วยการขุดคุ้ยจากการฟังเสียงจากใบหูที่มีขนาดใหญ่ นอกจากนั้นแล้วยังสามารถกินสัตว์ที่มีขนาดเล็ก, ไข่นก และผลไม้ได้อีกด้วย กระนั้นหมาจิ้งจอกเฟนเนกก็ยังตกเป็นเหยื่อของสัตว์กินเนื้อที่มีขนาดใหญ่กว่าได้อีกด้วย แต่ด้วยสภาพร่างกายที่เหมาะกับการอาศัยอยู่ในทะเลทราย ทำให้สามารถเอาตัวรอดได้ โดยขนที่อุ้งเท้าจะหนาสำหรับใช้เดินบนพื้นทรายที่ร้อนระอุได้

ขนสีน้ำตาลเหมือนสีของทรายของช่วยให้อำพรางตัวได้ในทะเลทราย นอกจากนี้แล้วยังหนาต่างจากสัตว์ที่อยู่ในทะเลทรายจำพวกอื่นๆ โดยขนจะทำหน้าที่สะท้อนความร้อนจากแสงแดดในเวลากลางวันออกไป ส่วนตอนกลางคืนก็ทำหน้าที่สะสมความอบอุ่นไว้เพื่อต่อสู้กับความหนาวเย็น เนื่องจากเป็นสัตว์ที่หากินในเวลากลางคึน ขยายพันธุ์ด้วยการตั้งท้องนานครั้งละ 2 เดือน เข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เมื่ออายุได้ 9 เดือน โดยจะตกลูกปีละครั้ง เป็นสัตว์ที่มีคู่ตัวเดียวตลอดชีวิต ตัวผู้จะดุร้ายและหวงคู่ อีกทั้งทำหน้าที่คอยหาอาหารให้ตัวเมียตลอดเวลาช่วงที่ตั้งท้องและให้นม ตกลูกครั้งละ 2-4 ตัว

คำว่า "เฟนเนก" นั้น มาจากภาษาอาหรับคำว่า fanak หมายถึง "หมาจิ้งจอก" ส่วนชื่อชนิดทางวิทยาศาตร์คำว่า zerda มาจากภาษากรีกคำว่า xeros ซึ่งหมายถึง "ความแห้ง" อันหมายถึงสภาพของสถานที่อยู่อาศัยนั่นเอง

ด้วยรูปลักษณ์ที่น่ารัก และมีขนาดเล็ก จึงทำให้หมาจิ้งจอกเฟนเนกกลายเป็นสัตว์เลี้ยงชนิดหนึ่งของมนุษย์ เช่นเดียวกับ สัตว์เลี้ยงเพื่อความเพลิดเพลินชนิดอื่น ๆ นอกจากนี้แล้ว ยังเป็นฉายาของทีมฟุตบอลทีมชาติแอลจีเรียอีกด้วย โดยเรียกเป็นภาษาฝรั่งเศสว่า Les Fennecsหมายถึง "หมาจิ้งจอกทะเลทราย"

ลักษณะนิสัยทั่วไปของ Fennec fox

Fennec fox เป็นสัตว์ที่มีพลังงานสูงมากหรือพูดง่ายๆว่า ซนมากนั่นเอง พวกมันสามารถเดินทางจากสถานที่หนึ่งไปยังอีกสถานที่หนึ่งในระยะทางไกลๆได้โดยสบายๆ และพวกมันรักในการขุดอย่างมาก มันสามารถขุดหลุมหรือโพรงยาว 20 ฟุต ในเวลาเพียง 1 คืน ทั้งพวกมันยังสามารถกระโดดได้สูงและพุ่งเข้าใส่เพื่อ จับเหยื่อหรือหลบหนี ได้อีกด้วย ความคล่องตัวของพวกมันช่วยให้ไล่ล่าเหยื่อได้อย่างรวดเร็ว และในการล่านั้น มันก็มักจะเล่นไปด้วยอยู่ตลอดเวลา คล้ายๆกับเป็นสิ่งมีชีวิตเล็กๆ ที่น่ารัก ฉลาด มันมักจะเก็บหรือสะสมอาหารส่วนเกินของพวกมัน ในหลุมหรือโพรงที่พวกมันขุดขึ้นมา หลังจากที่เวลาผ่านไปหลายวันหรือเป็นเดือน สิ่งที่น่าทึ่งก็คือ พวกมันสามารถจดจำแหล่งที่ซ่อนอาหารของมันได้ ถึงแม้เวลาจะผ่านไปหลายฤดูก็ตาม

ในการเดินทางในระยะทางไกลๆ พวกพวกมันจะทำเครื่องหมายที่มีกลิ่น โดยจำกลิ่นจากการปัสสาวะและกองอุจจาระของตัวมันเอง Fennec เป็นสัตว์ที่มีสังคมจะอาศัยอยู่กันเป็นกลุ่มประมาน 10 ตัว ภายในกลุ่มจะพบว่า เพศผู้ที่มีลักษณะโดดเด่นมากกว่าตัวอื่นนั้น มักจะทำเครื่องหมายที่มีกลิ่นมากกว่าตัวอื่นๆ ในระหว่างการสืบพันธุ์นั้น Fennec fox จะมีเพียงคู่เดียวเท่านั้นในทั้งชีวิต (รักเดียวใจเดียว) ตัวแม่จะทำหน้าที่คอยดูแลลูกในช่วง 2 สัปดาห์แรก อยู่ภายในโพรงส่วนพ่อจะทำหน้าที่ปกป้องอันตรายต่างๆในช่วงเวลานั้น จากนั้นทั้งแม่และพ่อก็จะคอยเลี้ยงลูกร่วมกันไปจนลูกมีอายุได้ 6 เดือนของอายุ แล้วจึงปล่อยให้ลูกเข้ากลุ่มของเขาเอง

โพรง หรือ บ้านของพวกมัน ส่วนใหญ่มักจะถูกสร้างขึ้นภายใต้พุ่มไม้ในทะเลทราย เพื่อให้รากของพืชเหล่านี้ใช้เป็นโครงสร้างของโพรง โพรงมีมากกว่าหนึ่งทางออกและทางเข้า และบางครั้งก็เหมือนเขาวงกตที่เชื่อมต่อกับกลุ่มอื่นๆได้

ถึงแม้ว่า Fennec fox จะอยู่รวมกันเป็นกลุ่มสังคม แต่เมื่อพวกมันไปหาอาหารมันจะไปเพียงตัวเดียวและจะออกหากินในเวลากลางคืนเท่านั้น